YAPAY ZEKA DAHİL “SAĞLIK MESLEK MENSUPLARININ SERBEST MESLEK İCRASI HAKKINDA YÖNETMELİK “ İLE SOSYAL HİZMETLERİ, SAĞLIK TANIMI VE AVRUPA SOSYAL ŞARTINI ANLAMAK-3

YAPAY ZEKA DAHİL “SAĞLIK MESLEK MENSUPLARININ SERBEST MESLEK İCRASI HAKKINDA YÖNETMELİK “ İLE SOSYAL HİZMETLERİ, SAĞLIK TANIMI VE AVRUPA SOSYAL ŞARTINI ANLAMAK-3

                                                                                                                           SHU Nihat Tarımeri

ÖNSÖZ : Sana neleri yap(a)mayacağını söyleyenleri dinleme !

KONU : Sağlık Bakanlığı tarafından 29.03.2025 tarihli “Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik” kapsamında sosyal hizmet uzmanlarının/sosyal çalışmacıların serbest bir şekilde çalışma izninin , sağlık meslek tanımına rağmen engellenmesi ve sağlık hizmeti açısından oluşan hukuki, anayasal ve mesleki çelişkiler ve de aykırılıkların, YZ Grok ve ChatGPT (OpenAI) dahil tespit ve raporlaması hakkında.. .

GİRİŞ VE DURUM

Kısaca ve bilindiği gibi Resmi Gazete’de 29 Mart 2025 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren “Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik” ¹ ile görüldüğü gibi bazı lisans mezunu olanların mesleklerinin serbest olarak icra etmelerine izin verilirken sosyal hizmet konusunda eğitim almış sosyal hizmet uzmanları/sosyal çalışmacıların çalışmalarına Sağlık Bakanlığı tarafından izin verilmemiş ve kısıtlamıştır. Bu düzenleme aynı zamanda Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan sağlık tanımının yanı sıra Türkiye de ki tıp dünyasının sağlık ve hasta hakları dahil insana bakışını da yansıtmaktadır.Bu bakış hastaların ve toplumun kaderini ve öyküsünü de belirlemektedir.

Böyle bir insanlaşma öykün de, bedensel,zihinsel/mental ve sosyal iyilik hali ile var olan sağlık için sunulan hizmetler açısından Türkiye de tıp dünyasının halen sahip olduğu bakışı da yansıtmaktadır.Sağlık yönetimi bağlamında Sağlık Bakanlığı tarafından sunulan sağlık hizmetler dışında ki özel kuruluş ve birimler ile birlikte sunulmaktadır. Mesleklerin sağlık sektöründe bazı sağlık mensuplarının serbest meslek olarak uygulamaları yönetmelikte düzenlenmektedir. Bu kapsamda sağlık hizmetine yönelik yer alanlar arasında bazı sağlık meslek hizmet birimlerinin tıbbi ve teknik standartları, açılmaları, faaliyetleri, denetimleri ve kapatılmaları ile ilgili usul ve esasları düzenlemeyi amaçlayan bir yönetmelik bu şekilde ve bakışla yürürlüğe girmiştir.Çalışma hakkı ile ilgili bir yönetmelikte ortaya çıkmaktadır. Sağlık Bakanlığı dışında toplumda serbest bir şekilde çalışması ve hizmet sunmasına yönelik yönetmelik, sağlık hizmeti kapsamında öngörülürken bu birimlerde çalışan sağlık meslek mensupları ile diğer personeli kapsayan bir yönetmelik söz konusudur.

Dolayısıyla sunulan “sağlık hizmeti” ve uygulamada yer alan “sağlık mensupları” öne çıkarken Yönetmeliğin dayanağı ise “11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun 50 nci ve ek 13 üncü maddeleri, 25/2/1954 tarihli ve 6283 sayılı Hemşirelik Kanununun 5 inci maddesi, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncü maddesi, 9 uncu maddesinin (c) bendi, ek 11 inci ve ek 19 uncu maddelerine ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 355 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.” şeklindedir.

Tanımlar arasında 4.Madde de ki (ç) fıkrasına göre de “Sağlık meslek mensubu: Klinik psikolog, hemşire, hemşireliğe eşdeğer sağlık memuru, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve iş ve uğraşı terapistini (ergoterapist)”, şeklindedir. Mesleklerini serbest icra etmeleri için bir ruhsatlama söz konusudur. Sağlık yönetimi açından da sağlık meslek hizmet birimi açılabilmesi için ruhsat belgesi alınması da zorunludur. Ruhsat başvurusu için belgelerle sağlık meslek hizmet birimi, için mesleklerini serbest olarak icra etme hak ve yetkisine sahip Türk vatandaşı sağlık meslek mensupları tarafından bu şekilde açılmaktadır.Tüzel kişiler tarafından, sağlık meslek hizmet birimi açamazken aynı ünvana sahip en fazla üç sağlık meslek mensubu tarafından müşterek sağlık meslek hizmet birimi açılabilmesi de sağlamaktadır. Bu durumda her bir sağlık meslek mensubu için ayrı ruhsat belgesi düzenlenirken müşterek sağlık meslek hizmet biriminde bulunan ortak alanlardan sağlık meslek mensupları müştereken de bir sorumluluk söz konusudur.

EKTE DEVAM EDECEK Sağlık 3

Lütfen bizi takip edin: